FANTASTIK ASARLAR INGLIZ ADABIYOTIDA
Keywords:
fantaziya qo’llanilish, realistik fantaziya, yuqori va past fantaziya, obrazlar, ijtimoiy-tanqidiy fantaziya, sof fantaziya.Abstract
Ushbu tezisning asosiy e’tibori adabiyotda fantastika va fantaziya umumiy bir nazariyalarga e’tibor berilganidir. Aniq bo’ladigan bir qator sabablarga ko’ra fantastik adabiyotning mavjud nazariyalari janrning turli turlarning yetarli darajada o’ziga qamrab olinmaganligidir. Eng keng tarqalgani, boshqa taniqli mualliflarning asarlari yoki G’arb va ingliz adabiy makonning bir qismi bo’lgan asarlarga e’tibor berish tendensiyasidandir. Bu ko’pincha shu janrni (ehtimol) markaziy va qiziqarli bo’lgan asarlar kam joy qoldiradi. Ko’pchilik fantastik nazariyotchilari katta qamrovga ega nazariyalarni yaratishda qanday va nima uchun muammolarga duch kelganliklarini ko’rsatish uchun birinchi bobda fantastik adabiyotning ushbu muammolariga nisbatan pozitsiyani aniqlashdan oldin umuiy janr nazaryasiga ba’zi bir tashvishlarni ko’riladi. Bu zamonaviy asar tez-tez, muhokamada bo’gan ayrim muammolarni fantastik nazariyada ayniqsa topadigan yoki o’tkir muammolarni ajratishga yordam beradi.
Maqolada alohida tadqiqotning o’ziga xos yondashuvi bilan bog’liq boshqa muammolarni ham ko’rib chiqamiz. Ba’zi bir adabiyotchilar janrni o’rganish yoki boshqalarning nazariyalari uchun janrning bir qismi kamaytiriladi.
Ushbu tezisning formati fantastik adabiyotning barcha turlarini o’z ichiga olgan to’liq ishlab chiqilgan nazariyani yaratishga imkon beradi.